Piramiden en Sfinx
De aanwezigheid van eeuwenoude piramiden in Egypte zorgen ervoor dat de toeristen als een spons worden opgezogen naar deze plek, net iets buiten Caïro, om deze meesterwerken van dichtbij te komen bekijken. Rond de Piramiden van Gizeh zweven tal van onverklaarbare en mysterieuze feiten die maar niet worden opgelost. Hetzelfde geldt voor de 70 meter lange Sfinx die voor de Piramide van Chefren al honderden jaren de wacht houd. Net iets buiten Caïro vinden we in Sakkara de oudste piramide ter wereld; de trappiramide van Djoser.
Het mysterie
Mysterieus en onverklaarbaar. De piramiden in Egypte hebben altijd al veel stof tot nadenken doen opwaaien. Piramiden blijven zorgen voor verbazingwekkende feiten die letterlijk aan het licht worden gebracht. De bouw van een piramide moet een enorm project zijn geweest, aangezien er nog geen machines waren zoals wij die nu kennen. Hoe zijn de gigantische blokken steen op elkaar gezet en wie werkten allemaal aan de bouw van deze ‘huizen van de eeuwigheid’? Op die laatste vraag verschilt men van mening. In films zijn het altijd de ploeterende slaven die luidkeels worden toegeschreeuwd en geslagen met zwepen, maar uit redelijk recente opgravingen is gebleken dat boeren bij de bouw betrokken werden.
Ze werden vervolgens betaald met voedsel. Het werk werd geleid door een paar duizend handwerklieden. De meeste piramiden zijn gebouwd langs de Nijl, omdat over deze rivier waarschijnlijk de enorme steenblokken moesten worden vervoerd. De allerbekendste, de Piramiden van Gizeh, staan echter net iets buiten Caïro.
Hoe beter het lichaam bewaard bleef na de dood, hoe beter dat de ‘ka’ (ziel) ten goede zou komen in het hiernamaals. Dat was de theorie van de oude Egyptenaren. De ka van een belangrijk persoon, zoals een oppermachtige farao, moest een veilig onderkomen hebben.Een kolossale piramide van stenen blokken straalde onsterfelijkheid uit dus moest de ka (vaak afgebeeld als een vogel) hier de komende eeuwen veilig logeren. De farao werd in zijn graf omgeven door kostbaarheden. Veel gelukzoekers brachten een bezoekje aan een piramide in de hoop wat dure spullen te kunnen meepikken. De wraak van de farao was zoet; sommige vonden nooit de uitgang.
Waarom die driehoekige vorm? Oude dynastieën in Egypte bouwden hun graven onder de grond en maakte daaroverheen een heuvel van zand of steen, zogenaamde ‘mastaba’s’. De bekende architect Imhotep uit de 3de dynastie had de middelen om deze mastaba’s van steen te bouwen en op elkaar te plaatsen. Het eerste resultaat was de trappiramide in Sakkara. Dit is de oudste piramide die nog bestaat. De bekende Piramiden van Gizeh zijn met nog meer verfijning gemaakt; ze zijn heel perfectionistisch gebouwd met gladde kalkstenen.
Piramiden van Gizeh
De Piramiden van Gizeh kunnen eigenlijk in een adem met het land Egypte worden genoemd. Ze zijn zo beroemd, bijzonder en zeker ook mysterieus dat ze behoren tot een van de ‘zeven wereldwonderen’. De oorspronkelijke andere 6 wereldwonderen (waaronder de vuurtoren van Alexandrië in Egypte) bestaan niet meer. Het zijn een van de best bewaard gebleven en meest besproken overblijfselen uit de oudheid. Vanaf Caïro zijn de drie meesterwerken goed te bereiken. Het plateau van Gizeh bestaat uit een drietal piramiden. Van klein naar groot of beter gezegd; van kleinzoon tot grootvader. Het grootste bouwwerk is de piramide van Cheops. Ruim 2,5 miljoen kalkstenen blokken zijn gebruikt voor dit immense bouwwerk. Het gewicht van deze grote piramide gaat uw voorstellingsvermogen te boven; maar liefst 6,3 miljard kilo! In een rustig tempo heeft u een kwartier nodig om er omheen te lopen. De middelste is de piramide van farao Chefren, de zoon van farao Cheops. Deze piramide heeft tot 1853 deels begraven gelegen onder het woestijnzand. De zwaarste steen die gebruikt werd voor de bouw van deze piramide woog maar liefst 163 ton.
De piramiden werden oorspronkelijk bedekt met een gladde kalksteen laag waardoor het zijn mooie strakke uiterlijk kreeg, maar alleen bij de Piramide van Chefren is dit nog terug te zien op het bovenste topje. De Piramide van Cheops lijkt z’n naam als grootste van de drie geen eer aan te doen. Hij lijkt kleiner dan de Piramide van Chefren, maar schijn bedriegt; de Piramiden van Chefren is een stuk hoger gelegen waardoor hij groter lijkt. Sinds kort is deze middelste piramiden weer geopend voor het publiek. De kleinste is gebouwd voor de zoon van Cheops; de piramide van Mykerinos. Dit, ‘slechts’ 62 meter hoge bouwwerk, wordt ook wel de Rode Piramide genoemd, vanwege het roodkleurige granieten omhulsel. De piramide bevat onder andere een ondergrondse grafkamer. Voor de Piramide van Mykerinos staan drie kleinere piramiden en iets verder de overblijfselen van een tempel. Al tientallen jaren worden deze piramiden door archeologen en andere wetenschappers bezocht en zijn om die reden vaak gesloten voor het publiek. Hoe lang en intensief er ook onderzocht wordt, sommige mysteries zullen waarschijnlijk nooit worden opgelost. Is de aantrekkingskracht van de Piramiden van Gizeh daarom zo groot? Duidelijk is in ieder geval dat het kolossale bouwwerken zijn met een indrukwekkend, maar vooral verbazingwekkend verleden.
Wat de Piramiden van Gizeh zo interessant maakt is de mystieke sfeer die er omheen hangt. Veel bevindingen rondom de 3 bouwwerken zijn onverklaarbaar. Hoe kreeg men bijvoorbeeld 2,5 miljoen stenen met soms een gewicht van 50 auto’s op elkaar? Als we de bouw, voor zover mogelijk, realistisch zouden analyseren moet het een gigantisch project zijn geweest. We nemen aan dat de farao de opdracht gaf tot de bouw van een piramide, zoals de grote piramide van Cheops in Gizeh. Als elke steen in zeer korte tijd zou worden neergelegd (wat onwaarschijnlijk lijkt met zulke zware gewichten) zou het nog ruim honderd jaar kosten om dit bouwwerk van bijna 150 meter hoog te maken. De farao was dan allang gestorven.
Het is niet erg waarschijnlijk dat Egyptenaren al satellietfoto’s van de wereld konden maken. Hoe verklaart men echter het feit dat wanneer alle grond over de wereld in 4 gelijke stukken zou worden verdeeld, de Piramiden van Gizeh precies in het midden liggen en op de 30ste breedtegraad van de wereld? Is dat een geniale prestatie of een onverklaarbaar mysterie?
De Sfinx
Even mysterieus als de Piramiden van Gizeh is de bekende Sfinx voor de Piramiden van Chefren. Hoewel dit 70 meter lange bouwwerk lange tijd bedolven onder het woestijnzand heeft gelegen bewaakt het al eeuwen het graf van farao Chefren. De Arabieren noemde het beeld ‘Aboe al-Hoel’, oftewel: ‘vader van de angst. Deze benaming is enigszins te begrijpen als u vlak voor de Sfinx staat, maar het bouwwerk is eerder indrukwekkend dan angstig te noemen. Het beeld heeft het lichaam van een liggende leeuw en het gezicht van Chefren, bedekt met de koninklijke hoofddoek. De klauwen van deze leeuw reiken ver het zand in. Dit fabelachtige wezen stelde aan de ene kant ‘kracht’ (het leeuwenlichaam) en aan de andere kant ‘intelligentie’ (het mensenhoofd) voor. De Sfinx is uit een natuurlijke rots gemaakt en ziet er na al die jaren nog goed uit. Misschien is de aantrekkingskracht van dit mythische wezen extra groot vanwege de vele raadsels rondom dit kolossale meesterwerk. Niemand weet wanneer en waarom de Sfinx gemaakt is. Is hij gebouwd in opdracht van farao Chefren om over de doden te waken? Andere ‘bewijzen’ tonen aan dat de Sfinx veel ouder is en ver voor de eerste Egyptische beschaving gebouwd is.
Piramiden in Sakkara
Aan te raden is om een trip te maken van Gizeh naar Sakkara. Hier treft u een aantal kleinere piramiden aan. De bekendste en tegelijkertijd oudste piramide ter wereld is de trappiramide van Djoser. Waarschijnlijk was dit het eerste stenen bouwwerk ter wereld (ontworpen door architect Imhotep die bijna een koninklijke status had gekregen) en daardoor erg bijzonder. Van het enorme grafcomplex om de piramide is nog maar weinig over. Verder vinden we in Sakkara de kleine piramide van Oenas. Dit is een oeroude piramide uit de tijd van de farao’s.